عدۀ زیادی از دانشمندان و شرقشناسان برای یافتن منشاء افغانها تلاش کردهاند و نظریات متفاوتی را نوشتهاند که به جز دو مورد، بیشتر آنها از زبان عوام بوده و به افسانه میماند تا واقعیت.
ما در اینجا تنها دو مورد را که مستند است، خواهیم آورد و از دیگر نظریات خواهیم گذشت.