گوی بالدار

از نمادهای کهن در قلمرو میانی، گوی بالدار است. در اینجا به فرزانش (فلسفه) آن نپرداخته* و روند به‌کارگیری و تکامل آن را کوتاه بررسی می‌نماییم.

کهن‌ترین نماد یافت شده از شاهین، در درفش شهداد کرمان (کرانه دریاچه‌های میانی فلات) و مربوط به ۸۰۰۰ سال پیش است.

سپس این نماد در مصر و دوره‌های پسینِ تل‌حلف (شمال سوریه کنونی) خودنمایی می‌کند.

آنگاه در میانرودان به فراوانی از سومر نو تا آشور نمود یافته و در آرامگاه‌های مادی (دکان داود) نقش می‌بندند.

این شاهین همچنین در درفش منتسب به کوروش و نیز بیستون و نگاره‌های تخت‌جمشید، نمونه‌های تکامل یافته خود را به نمایش می‌گذارد.

نام این روند، آنگونه که در منابع دانشگاهی آمده، وام‌گیری نیست. بلکه فراگشتی طبیعی در یک قلمرو همگن و آشناست.

بدینگونه که، از جایی در دل فلات رخ نموده و سپس با رسوخ فرهنگ مادر، در گوشه‌های دور و نزدیک این قلمرو، به اشکالی می‌درخشد.

*البته منظور، فلسفه‌بافی‌های ساختگی و متاخر زرتشتی‌گراها پیرامون این نماد نیست.