نوروز در نگاه دکتر خانلری

 دکتر پرویز ناتل خانلری 

نوروز اگرچه روز نو سال است، روز کهنۀ قرن‌هاست. پیری فرتوت است که سالی یک بار جامۀ جوانی می‌پوشد تا به شکرانۀ آن که روزگاری چنین دراز به سر برده و با این همه دم‌سردی زمانه تاب آورده است، چند روزی شادی کند. از اینجاست که شکوه پیران و نشاط جوانان در اوست.

تیرگان بزرگ، مهرگان بزرگ

مهرداد ایران‌مهر

ایرانیان از دیرباز، سال را به چهار گاه‌اَنبار (فصل) بخش نموده و ویژگی‌هایی برای هر یک برمی‌شمردند، که امروزه نیز کمابیش از سوی همۀ جهان به همان سان به کار برده می‌شود.

چهارشنبه‌سوری مظلوم

پس از غربزده‌ها و عربزده‌ها، چند سالی است که چشم‌مان به جمال گروهی آریازده روشن شده تا نمادهای نوروز را تخطئه نمایند.
باز هم گلی به گوشه جمال همان سلبریتی‌ها و خشکه‌مذهبی‌ها که ایرادات شکلی به این آیین‌ها می‌گیرند، اما اصلش را ایرانی می‌دانند. این ملی‌گراهای قلابی یا همان آریاگراهای غلیظ که دیگر دارند به هر گوشۀ نوروز گیر داده و اصل آن را نیز غیرایرانی می‌دانند. ایشان چند سالی به موضوع هفت‌شین و سماق و نحسی سیزده گیر داده بودند، و حالا هم که یادشان آمده گذر از آتش ربطی به داستان سیاوش ندارد.
اینکه این روزها عده‌ای خود را دانشمند فرض کرده و راه افتاده‌اند که «هفته» ایرانی نیست و چهارشنبه‌سوری را قلابی می‌دانند، اثر مخربش هیچ فرقی با کوبیدن سبزه و هفت‌سین و ماهی قرمز از سوی غربزده‌ها و عربزده‌ها ندارد.

سبزۀ نوروز و توهّم صرفه‌جویی

مهرداد ایران‌مهر
شمار خانوارهای ایرانی هم‌اکنون چیزی حدود ٢٠ میلیون است. از سویی با توجه به «وزن هزاردانه» گندم که ۴٠-٣۵ گرم است و با نگاه بر این موضوع که برای داشتن سبزه‌ای با ۵٠٠٠ ساقۀ روییده نیاز به ٢٠٠ گرم گندم خواهد بود، به بررسی هزینه‌های اینکار برای هر ایرانی می‌پردازیم.

نوروز در مصر

نوروز در کشور مصر از اهمیت بسیاری برخوردار است. به نظر می‌رسد سنت نوروز که امروزه در میان قبطیان مصر پا برجاست، از دوران باستان به این کشور رسیده است. قبطیان به نوروز، نیروز (النیروز) می‌گویند.

جشن نیروز قبطیان هر ساله در اول پاییز (ماه توت برابر با مهرگان) و روز آغاز سال در تقویم قبطیان است.