فرش بهارستان

فرش بهارستان که با نام‌های بهارخسرو، بهارکسری و مهستان نیز شناخته می‌شود، بر اثر حملهء مسلمانان به ایران و انتقال آن به مدینه، توسط ایشان تکه‌تکه شد.

این فرش، در تیسفون و ایوان کسری قرار داشته و دارای ۱۴۰ گام درازا و ۲۷ گام پهنا بوده است. طبری ابعاد آن را به طول ۴۵۰ قدم و عرض ۹۰ قدم ذکر کرده است.

ابن اثیر می‌گوید خسروان این فرش گرانبها را برای زمستان خویش نگهداری می‌کردند. چون که گل و سرسبزی داشت و بر آن باده می‌نوشیدند، گویی که ایشان در بوستان به سر می‌بردند. در آن، راه‌ها به سان رود بود و رشتهء گوهرها به سان جویبارها، زمینهء آن زربافت بود و لابلای آن دانه‌های درشت مروارید، کناره‌هایش به زمین کشت شده می‌مانست و پهنه‌ای را فرا می‌گرفت که آراسته به گل و گیاه و سبزی بهاری باشد. برگ‌ها از ابریشم بودند و بر شاخه‌های زرین جای داشتند. گل‌های آن زرین و سیمین بودند و میوه‌های آن گوهر و مانند آن. عربان آن را قطف می‌خواندند.

اعراب با دیدن این فرش نفیس، جلوه‌ای از بهشت یا "جنات تجرى من تحت الانهاره" که بارها در قرآن وعده داده شده را در نظر آوردند. سنگینی و بزرگی فرش بهارستان، حمل آن را به مدینه دشوار می‌کرد. اما سعد، مجموع غنایم و فرش را با نهصد اشتر جهت حمل مهیا ساخت.

عمر به مشاورت علی، فرش بهارستان را تکه‌تکه و در میان یاران خود تقسیم کرد. پس از تکه‌تکه شدن فرش به دستور عمر، به علی هم مانند دیگران مقداری از آن فرش رسید. عده‌ای ارزش آن تکه‌فرش را بیست هزار درهم یا دینار آورده‌اند. در حالی که آن تکه نسبت به تکه‌های دیگر، از برتری چندانی برخوردار نبود.

-ابن اثیر، الکامل، جلد ۴، ص ۱۴۳۷

-تاریخ طبری، ۱۳۷۵، جلد ۵، ص ۱۸۲۵

-ابن مسکویه، ۱۳۷۶، جلد ۱، ۳۲۶

-کریستن‌سن، ۱۳۸۶، ۱۶۷

-دائره‌المعارف بزرگ اسلامی، ذیل بهارستان

به صفحه تلگرام ما بپیوندید، تاربرگ تاریخ میانه:

http://t.me/midhistor