توانایی زبان فارسی در معادل‌سازی

دکتر محمود حسابی

در تاریخ جهان، هر دوره‌ای ویژگی‌هایی داشته است. پس از پیدایش کشاورزی، دوره ده‌نشینی و شهرنشینی آغاز شده است. سپس دوران تشکیل پادشاهی‌های بزرگ مانند هخامنشیان و روم بوده است.

پس از آن، دورهء هجوم اقوام بربر به این کشورها و فروریختن تمدن آن‌ها بوده است. سپس دورهء رستاخیز تمدن است. تا آن دوره، ملل مختلف دارای وسایل کار و پیکار یکسان بودند. می‌گویند که وسایل جنگی سربازان رومی و بربرهای ژرمنی با هم فرقی نداشته و تفاوت تنها در انظباط و نظم لژیون‌های رومی بوده است.

از دوران استعمار به این طرف، ملل غربی کم‌کم به پیشرفت‌های صنعتی نوین نایل آمدند و پس از گدشت یکی دو قرن، به اندازه‌ای کامل شد که برای ملل دیگر یارای ایستادگی در برابر آن‌ها نبود. همچنین ایشان برای بیان معلومات تازه، ناگزیر به داشتن واژه‌های نوینی بودند.

کوروش، که کیخسرو نیست

مهرداد ایران‌مهر

به تازگی، برخی به دنبال ردپایی از کوروش در شاهنامه می‌گردند. همچنین با استنادی خام به جدولی که بیرونی در آثارالباقیه آورده و سپس نیز با القاء تخیلاتی مبنی بر شباهت دو نام کی‌خسرو و کی‌ارش (کوروش؟)، می‌کوشند تا آبی بر آتش انتظار حضور کوروش در شاهنامه بریزند.

اما، پژوهشگر می‌بایست آگاه باشد که جهت اظهارنظر در موضوعات تاریخی، ابتدا لازم است در مبحث سندشناسی به تمامی اسناد و منابع مرتبط با موضوع مراجعه نموده و پس از مطابقت آن‌ها تحلیل نهایی خود را ارائه نماید.

این راه زیارتی شگفت‌انگیز

ریشهء تشیع کجاست؟

امروزه بسیاری که همواره بر همه چیز ناله می‌کنند، خاستگاه مشکلات جامعهء کنونی ایران را نیز رواج مذهب شیعه می‌دانند.

اکنون جدا از پرداختن به چرایی دیدگاه صفویان برای رواج آمیخته‌ای از تشیع-تصوف که مخرج مشترک آن همانا شیعهء صفوی بود و تکیه بر ناچاری و انتخاب درست ایشان در آن برهه برای مقابله با عثمانی که خود را ام‌القرای ممالک اسلامی می‌پنداشت؛ می‌خواهیم کوتاه به ریشهء تشیع و چگونگی رواج یافتن آن در سرزمین‌های غرب آسیا بپردازیم.

دموکراسی، مفهومی بی‌معنا..

زنده‌یاد استاد مرتضی ثاقب‌فر در یک سخنرانی (1383) می‌فرمایند:
آنگاه که در جلد سوم از هفت کتاب دینکرد که تاکنون تنها 4-3 جلدش پیدا شده، دربارۀ معنای «فرّ» سخن می‌رود، دیگر نیازی نیست که به واژه و معناسازی دست بزنیم. ما نیازی نداریم معنای واژۀ «فرّ» را دگرگون جلوه داده و چنین وانمود کنیم که ما از آغاز «دموکراسی» داشته‌ایم.

نگرشی تحلیلی بر اصل ١۵ قانون اساسی

مهرداد ایران‌مهر

در آغاز نیازی نمی‌بینیم تاکید نماییم، قانون اساسی در هر کشوری مرجع و منبع فصل‌الخطاب بوده و امری لازم‌الاِتبّاع محسوب می‌گردد؛ و در همین باره، قانون اساسی کنونی کشورمان نیز یکی از قوانین اساسیِ مترقی و پیشرفته در جهان امروز به شمار می‌آید.

اما این روزها، یکی از اصول بحث‌برانگیزِ این قانون، «اصل پانزدهم» در فصل دوم آن می‌باشد.(فصل مربوط به زبان، خط، -تاریخ و پرچم رسمی کشور-)

امروزه بخش قابل‌توجهی از کسانی که درگیر بحث‌های مربوط به زبان‌های محلی و قومی هستند، به دلایلی کاملا تامل‌برانگیز، متاسفانه بی‌اعتنا به قانون و تنها بر اساس رویکردهای به اصطلاح ژورنالیستی و حتی گاه به شکلی عوام‌زده، پیگیر این مسئله می‌باشند. از این رو، بی‌گمان پیش‌نیاز ورود به اینگونه بحث‌ها، داشتن نگاه کارشناسی، پرهیز از ایجاد هیاهو، خودداری از ورود به بازی‌های مرسوم سیاسی و نیز میدان ندادن به عناصری است که ارتباط فکری آنان با فراسوی مرزها محرز می‌باشد.