برخی ریشهٔ واژه تومان را «ترکی/مغولی» دانستهاند. بر پایهٔ متون باستانی، این واژه ریشهٔ هندواروپایی دارد که به صورت وامواژه به زبانهای آلتایی وارد شده است.
این واژه نخستین بار در زبان تخاری (یکی از زبانهای کهن هندواروپایی در نزدیکی چین) به کار رفته است. تومان در تخاری کهن با ضبط «تمان» و در تخاری متأخر به شکل «تومانه» به معنای دههزار به کار رفته است.
مهرداد ایرانمهر
گسترۀ ایرانی، کوچ ایرانی، جهان ایرانی
پردۀ نخست: هندواروپایی؟
بسیاری چنین میانگارند که سرچشمۀ همه دانشهای جهان، نوشتههایی است به زبان لاتین، و چنین گمان میکنند که غربیان کانون همۀ دانشهای جهانند.
در برخی از نوشتههای این شیفتگان، واژۀ «هندواروپایی» با پاژنامهایی چون «درست، رسمی و فراگیر» ستوده شده و دنباله چنین آمده که، این زبان از همان «آغاز» از هند تا اروپا گسترده بود!