سیبویه ایرانی، صرف و نحو عربی را بنیان گذاشت

طبق نوشتۀ روزنگارهای بین‌المللی، سیبویه زبانشناس معروف ایرانی (140-180 ه.ق) در شیراز زیست.

اهمیت تاریخی سیبویه از آن جهت است که نخستین فردی بود که برای زبان عربی صرف و نحو (دستور زبان) نوشت و صداها را در این زبان مشخص ساخت. بنابراین، علامات ضمه، فتحه، کسره و تنوین ها اختراع و کار سیبویه ایرانی است. وی با این عمل عنوان «سیبویه نحوی» را به خود اختصاص داد. بدون کاری که سیبویه کرد و در آن زمان یک شاهکار بود، پیشرفت زبان عربی میسر نبود و استحکام این زبان به این صورت باقی نمی‌ماند. به این ترتیب، این ایرانیان بودند که برای اعراب دستور زبان نوشتند.

خط ما فارسی است یا عربی؟

خط ما فارسی است یا عربی(۱)؟

مهرداد ایران‌مهر

هر گروه از مردمان، برای استوار ساختن پایه‌های فرهنگ خویش، به دستمایه‌ای گران همچون «خط» نیاز دارند؛ تا به کمک آن، پرده از رازهای نهان فرهنگ خویش بردارند.

پیشینیۀ خط فارسی یا خط فارسی بازماندۀ خط‌های کهن ایرانی

دکتر آزاده احسانی

دیدگاه برخی دربارۀ خط پارسی اینست که، «این خط بازمانده‌ایست از خطی که آن را عربی می‌خوانند»، و شگفت آنکه برین باورند، «خط عربی، بازماندۀ خط نبطی یا کوفی است!».

حال آنکه وجود خطی با نام «خط عربی!» خود جای پرسش دارد. چرا که تا پیش از اسلام نشانی از وجود خط و دیوان و آموزش در میان عرب‌ها به ویژه در میان عرب‌های حجاز دیده نشده است. هر چند از عرب‌های شمال عربستان (حیره و غسان، که یکی زیر فرمان شاهنشاهی ایران و دیگری زیر فرمان امپراطوری روم بود)، پنج مدرک که کهن‌ترین آن‌ها به ۱۵۰۰ سال پیش باز می‌گردد، به دست آمده است. از عرب‌های جنوب نیز آثاری به دست آمده که پیوند با مردمان یمن دارد و آن‌ها نیز همانند مردم حیره زیر فرمان شاهنشاهی ایران بوده‌اند.