-
سکهٔ عرب ساسانی
یکشنبه 25 تیرماه سال 1402 23:48
خلفاى اسلامی تا سالها به جاى ضرب سکه عربى، همان سکههاى ساسانى را با افزودن واژگانی چون بسمله، الله و ربی ضرب میکردند که به این سکهها عرب ساسانى میگویند. به صفحه تلگرام ما بپیوندید، تاربرگ تاریخ میانه: http://t.me/midhistor
-
مقایسۀ دو تمدن!
شنبه 24 تیرماه سال 1402 00:33
فلات ایران، تپه حسنلو اسکاندیناوی، سوئد ۳۰۰۰ سال پیش به صفحه تلگرام ما بپیوندید، تاربرگ تاریخ میانه: http://t.me/midhistor
-
ساسانیان، میراثداران هخامنشی
پنجشنبه 22 تیرماه سال 1402 18:29
احسان یارشاطر مترجم: آذردخت جلیلیان هرودین دربارۀ بر آمدن اردشیر یکم، بنیانگدار سلسله ساسانی، گزارش میدهد که فرمانروایان سوریه و میانرودان امپراتور الکساندر سوروس را آگاه کردند که اردشیر، پادشاه پارس، پس از دست یافتن به شاهنشاهی اشکانی آرام نخواهد ماند و سوریه و میانرودان را به جنگ خواهد آورد. اردشیر که باور داشت این...
-
فرهنگ ایران
پنجشنبه 22 تیرماه سال 1402 12:16
نقش فرهنگ ایرانی در پیشرفت دانش جهان غیرقابل انکار است و تمدن جهانی مدیون این فرهنگ و تمدن بزرگ میباشد. احمد امین مورخ شهیر مصری ضمن اشاره به حکمتهای ایرانی میگوید: هؤلاء العرب الذین أخذوا بحط من الثقافة الفارسیة ملأوا الدنیا فی هذا العصر العباسی علما و حکمة... (ضحى الإسلام، ص ۱۸۱) "اعرابی که در عصر عباسی از...
-
تبارنامهٔ یعقوب لیث
چهارشنبه 21 تیرماه سال 1402 13:17
گردآوری: مهرداد ایرانمهر تاریخ سیستان از نوشتههای کهن به زبان فارسی است که احتمالاً دو تن در طی سدههای پنجم تا هشتم قمری آن را به نگارش درآوردهاند. این کتاب جدا از ارزش تاریخی، از نظر زبان و ادبیات فارسی اهمیت بسیاری دارد. از این کتاب تنها یک نسخهٔ خطی به دست آمده که متعلق است به قبل از سال ۸۶۴ قمری که خودش از روی...
-
کسرۀ اضافه
سهشنبه 13 تیرماه سال 1402 22:17
دستور خطّ فارسی برای کلمههای مختوم، به «ه» ملفوظ در حالت اضافه، از علامت «ۀ» استفاده میشود: برنامۀ روزانه، بندۀ خدا، به مثابۀ، خانۀ آنها، رانندۀ ماهر... این علامت، کوتاه شدۀ «ی» (یای کوتاه) است و نباید آن را با نشانۀ همزه اشتباه گرفت. -دستور خطّ فارسی، ۱۴۰۱ش، چ۱، ویراست جدید، تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی، ص۴۷....
-
نقشۀ پراکندگی قبایل عرب
پنجشنبه 8 تیرماه سال 1402 14:56
بنا بر کتاب شناخته شدۀ تاریخ یعقوبی، پیش از اسلام در ایران به ویژه مناطق جنوبغرب و حتی منطقۀ عراق، هیچ قبیلۀ عربی ساکن نبوده و تمام آن مناطق را آلساسان نوشته است که همان دودمان ساسانیان هستند. این نقشه برگرفته از کتاب یک نویسندۀ عرب در مورد تاریخ یعقوبی است که بحر فارس را نیز درج کرده است. -ﺃﺣﻤﺪ ﺑﻦ ﺃﺑﻲ ﻳﻌﻘﻮﺏ، تاریخ...
-
قربانی، آیینی کهن
پنجشنبه 8 تیرماه سال 1402 13:10
مهرداد ایرانمهر کَرَپان (کرپن)، نام مغان آیین مهر بود. این طبقه از پیشوایان دینی، مراسم و آیینهای پیچیدهای برای مردم انجام میدادند و قدرت اجتماعی فوق العادهای داشتند. کرپنها با تکیه بر نظام فکری کیانیان، با حکمت زرتشتی مخالف میکردند، زیرا مبانی آن را در تعارض با مکتب فکری خود میدانستند. سه خاندان از این...
-
نقد وضعیت علوم انسانی در کشور
سهشنبه 6 تیرماه سال 1402 17:09
بحث پیرامون، نقد وضعیت علوم انسانی در کشور محمد محبی سورنا فیروزی مهرداد ایرانمهر محمد خانی سال تولید: ١٣٩۵ بخش اول، نسخه صوتی: https://s29.picofile.com/file/8465164750/4_5949537257043001540.ogg.html بخش دوم، نسخه صوتی: https://s28.picofile.com/file/8465164792/4_5949537257043001541.ogg.html بخش اول محمد محبی: در این...
-
گپ آذربایجان
جمعه 2 تیرماه سال 1402 21:38
مجموعه برنامههای غائله آذربایجان فرقه دموکرات (پیشهوری) با شرکت: کیامهر فیروزی و مهرداد ایرانمهر ویژه برنامه گپ، رادیو صدای امید سال تولید: ۱۳۹۵ نسخههای صوتی: بخش یکم https://s29.picofile.com/file/8464984326/Gap_Azarbayjan_1_new_32.mp3.html ۳۱:۴۳ بخش دوم...
-
خطهای ایرانی
پنجشنبه 1 تیرماه سال 1402 11:45
مهرداد ایرانمهر باشندگان کهن فلات ایران، نخستین آفرینندگان خطهای جوامع بشری بودهاند. از استورهء تهمورث که خط تصویرنگار را از دیوان آموخت، تا نخستین خطهای آوانگار که نشانههای آن تاکنون در جیرفت و شهرسوخته یافت شده است. با رنگ باختن دوگانه ساختگی سامی-آریایی، رفتهرفته وجود خطوطی خیالی موسوم به سامی و آرامی و نیز...
-
بیرونی، کاشف نظری قاره آمریکا
سهشنبه 30 خردادماه سال 1402 00:29
یکهزار سال پیش، ابوریحان بیرونی دانشمند جامعالاطراف ایرانی به شیوهای علمی وجود خشکیها و قارههای پهناور را پیشبینی کرده بود. او که در فلسفه صاحب آرای متفاوت بود، در زیستشناسی ریشههایی از اندیشه فرگشت را مطرح کرده بود، در فیزیک چگالسنج را اختراع کرده بود، در کتاب اسطرلاب خود روشی برای محاسبهٔ شعاع زمین ارائه...
-
گورستان کتابهای خطی قدیمی
چهارشنبه 24 خردادماه سال 1402 12:51
گزارش: انوش راوید تنظیم: مهرداد ایرانمهر کتابخانه عمومی صولت در بخش رامپور هند، یکی از محلهای انباشت نسخههای پرارزش فارسی است. اما کتابخانهای که باید یک گنجینه ملی باشد، به حال خود رها شده است. ساختمان قدیمی کتابخانه تخریب و همه کتابها روی هم انباشته و نم کشیده و فاسد شدهاند. امروزه شاید حدود یکصد جلد کتاب...
-
پادشاهان ایران
سهشنبه 9 خردادماه سال 1402 09:09
امام محمد غزالی: فرمانروایان ایران میان رعیت عدل کردند و رعیت را نگاه داشتند و اندر کیش خویش جور و ستم روا نداشتندی و جهان به داد و عدل آبادان کردند و فرمانرواییشان دوام یافت. (نصیحت الملوک) عبدالرحمن جامی: پنج هزار سال سلطنت عالم تعلق به ایرانیان داشت و این دولت در خاندان ایشان بود. زیرا با رعایا عدل میکردند و ظلم...
-
ایران یک مکتب است
پنجشنبه 4 خردادماه سال 1402 19:27
دکتر جواد طباطبایی بحث من در اندیشه ایرانشهری این بوده است که این ایرانِ بزرگِ فرهنگی، به راستی یک تافته جدا بافته است. ما باید بدانیم مهم بودیم و متفاوت. باید بدانیم که در ایرانشهر، چیزی در سطح جهانی تولید کردیم. ما مکتب معماری داریم، مکتب شهری داریم، مکتب ادبی داریم، مکتب تاریخنویسی داریم. ما موسیقی داریم و همهء...
-
فرگشت پستانداران
سهشنبه 2 خردادماه سال 1402 12:25
پستاندارریختان در دورهٔ تریاس پدیدار شدند؛ تواناییهای بویایی بالای آنها، به همراه مغزی بزرگ، به آنها کمک کرد تا در شب و به دور از خطر شاهخزندههای مهاجم، به شکار بپردازند. زندگی در شب میتوانسته عاملی مؤثر در تشکیل ویژگیهایی در پستانداران همچون خونگرمی و مو باشد. در این شرایط و فعالیت در تاریکی، طبیعتا نیازی به...
-
سالروز تاسیس فرهنگستان
یکشنبه 31 اردیبهشتماه سال 1402 22:54
گردآوری: مهرداد ایرانمهر فرهنگستان زبان و ادب فارسی به فرمان رضاشاه و در ۲۹ اردیبهشت ۱۳۱۴ برای اصلاح خط و زبان فارسی، به ریاست محمدعلی فروغی تاسیس شد و تا سال ۱۳۳۳ فعالیت کرد. این فرهنگستان به فرهنگستان اول معروف است. اعضای پیوسته فرهنگستان عبارت بودند از: ملکالشعرای بهار، علیاکبر دهخدا، محمدعلی فروغی، سعید نفیسی،...
-
پازیریک
پنجشنبه 28 اردیبهشتماه سال 1402 20:46
آرمیتاژ، سن پترزبورگ قدیمیترین قالی جهان منسوب به ایرانیان باستان است که در اوایل قرن بیستم توسط سرگئی رودنکو باستانشناس روس در دره پازیریک واقع در ابتدای رشته کوههای آلتای سیبری در گور یکی از فرمانروایان سکایی کشف شد. پازیریک، یک قالی چهارگوش به ابعاد ۲*۲ از جنس پشم است و شامل تصویر سوارکاران، آهوهای در حال چرا و...
-
فردوسی و محمود
یکشنبه 24 اردیبهشتماه سال 1402 23:31
مهرداد ایرانمهر ابوالقاسم محمود بن سبکتکین مشهور به سلطان محمود غزنوی (۳۶۰-۴۲۱ ه.ق)، پادشاه سلسلۀ غزنویان بود. زمانی که فردوسی بزرگ سرایش شاهنامه را آغاز کرد، محمود هنوز از مادر زاده نشده بود و به هنگام پایان سرایش آن نیز جوانکی بیش نبود. بدین رو، داستانسراییهای کنونی دربارۀ چگونگی سرایش شاهنامه (آغاز: ۳۵۸) به...
-
واژههای فارسیِ عربیشده
یکشنبه 24 اردیبهشتماه سال 1402 16:33
السیّد ادی شِیر کتاب "واژههای فارسی عربی شده" (الالفاظ الفارسیه المعربه) فرهنگوارهای است که مولف در آن به بحث و بررسی واژههای فارسی داخل شده در زبان عربی پرداخته و از ریشه و دگرگونیها و سیر تغییر و تحریف و تصحیف آنها سخن به میان آورده است. سرگذشت مردمان عرب در طی تاریخ طوری بوده که همواره با اقوام و ملل...
-
استورهها، زبان رمزگونهای از جهان
شنبه 23 اردیبهشتماه سال 1402 15:15
هاینریش شلیمان با کشف ویرانههای تروآ، به جهان تاریخ و باستانشناسی ثابت کرد که «استورهها» افسانه نیستند، بلکه صورت دیگری از واقعیت، تلفیقی از زبان و فرهنگ زمان خود و زبان رمزگونهای هستند که ریشه در جهان ما دارند. هومر در ایلیاد از دو چشمه در نزدیکی تروآ یاد میکند که هر یک دمایی متفاوت با دمای دیگری دارد: یک چشمه...
-
دیوار تاریخی گرگان
شنبه 23 اردیبهشتماه سال 1402 00:27
دیوار گرگان که مار سرخ نیز نامیده میشود، طولانیترین اثر معماری ایران و دومین دیوار دفاعی جهان بوده و در زمان پیروز یکم ساسانی برای جلوگیری از هجوم هپتالها (هیاطله) ساخته شد. پیروز یکم هجدهمین پادشاه ساسانی، حدود سال ۴۷۰ م. نزدیک ۲۵ سال شاه ایران بود. در زمان پیروز، خشکسالی بزرگى روی داد که هفت سال طول کشید. پیروز...
-
رقص آبخازی
پنجشنبه 21 اردیبهشتماه سال 1402 12:43
رقص آبخازی قفقاز
-
ایزد پیامرسان ایرانی
چهارشنبه 20 اردیبهشتماه سال 1402 10:14
مهرداد ایرانمهر سروش یکی از ایزدان ایرانی است و بر نظم جهان مراقبت دارد، پیمانها را میپاید و فرشتهٔ نگهبان خاص است. علاوه بر این، روز هفدهم از هر ماه در گاهشمار باستانی، سروش نام دارد و مراسم و جشنهای ویژهای برای آن برگزار میگردد. اما روز سروش به ویژه در ماه فروردین از اعتبار ویژهای برخوردار بوده که با شستشوی...
-
تاجگذاری نادر
سهشنبه 19 اردیبهشتماه سال 1402 13:59
قالی دستباف و قدیمی، کرمان تاجگذاری نادرشاه افشار در دشت مغان
-
زن زندگی آزادی
شنبه 16 اردیبهشتماه سال 1402 16:42
#زن_زندگی_آزادی پرده نخست: مهناز افشار که سابقهاش در ازدواج با فرزند یکی از معاونین احمدینژاد و نیز واردات شیرخشکهای آلوده عیان است، عنوان کرده که جنبش مهسا باعث شده اون بتواند در خارج از کشور، تصاویر بدون حجاب اجباری خود را منتشر نماید! اکنون او برای ادای دِین به قیام مهسا، با شرکتی قرارداد بسته و تصویر دختری که...
-
ایرانیان در نگاه تلمود
شنبه 16 اردیبهشتماه سال 1402 16:36
ایرانیان در قدیم، در نظر یهودیان مردمانی عفیف و محجوب محسوب میشدند و روحانیان یهودی آنها را به عنوان نماد حیا به شاگردان خود معرفی میکردند. در تلمود آمده: «من به سه دلیل ایرانیان را دوست دارم، ایشان در سه امر باحیا هستند. در خوردن، در قضای حاجت، در آن کار دیگر». همچنین در تلمود آمده که مردان ایرانی در موقع آن کار...
-
شهر دایرهای بغداد
شنبه 16 اردیبهشتماه سال 1402 16:26
بغداد در پهلوی، به معنی خداداد است. پایتخت ساسانیان، شهر تیسفون در نزدیکی بغداد کنونی بود. عراق امروزی، پیش از ساسانیان هم از مراکز تمدنی ایران محسوب میشد، که ویرانههای شهر هترا در شمال عراق نیز نمونهای از گستردگی مرزهای جغرافیایی و تمدنی ایران در دورههای گذشته است. در آن زمان، بغداد نام منطقهٔ کوچکی در نزدیکی...
-
غرب و ایران
جمعه 15 اردیبهشتماه سال 1402 21:13
مهرداد ایرانمهر به نظر، دیگر تاکنون اگر هم به برخی ثابت نشده بود، اکنون ثابت شده است که دیدگاه غرب نسبت به ایران چیست. طی همین مدت اخیر از جنبش مهسا، شاهد مواضع صریح و روشنی در قبال جمهوری اسلامی بودیم، که در زیر به چند نمونه از آن اشاره میکنیم: -جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در خصوص تجمعکنندگان پشت درب...
-
کج دار و مریز
پنجشنبه 14 اردیبهشتماه سال 1402 20:57
یارب تو جمال آن مه مهرانگیز آراستهای به سُنبل عنبربیز پس حکم همی کنی که در وی منگر این حکم چنان بُود که کج دار و مریز خیام